Polski rynek nieruchomości jest obecnie w stanie oczekiwania. Sytuacja, która jeszcze niedawno była dynamiczna i zmieniała się z miesiąca na miesiąc, chwilowo się ustabilizowała. Wszyscy, zarówno młodzi potencjalni nabywcy mieszkań, jak i deweloperzy oraz instytucje finansowe, czekają na rozwój sytuacji związanej z nowym programem rządowym – „Kredyt na Start”. Czym jest ten program, dlaczego budzi tyle kontrowersji i jakie są jego perspektywy? Poniżej przedstawiamy kompleksowe podsumowanie statusu „Kredytu na Start” oparte na informacjach z trzech różnych źródeł: bezprawnik.pl, bankier.pl i tvn24.pl.
Kredyt na Start – Podsumowanie Statusu i Perspektywy
Z artykułu opublikowanego na stronie bezprawnik.pl wynika, że rynek nieruchomości w Polsce chwilowo się ustabilizował. Główne przyczyny tej stabilizacji to zakończenie naboru wniosków do „Bezpiecznego Kredytu 2 proc.”. Dodatkowo, młodzi ludzie czekają na uruchomienie nowego programu – „Kredyt na Start”.
Z danych Biura Informacji Kredytowej (BIK), przytoczonych przez HREIT, wynika, że odsetek młodych osób (do 35. roku życia), które decydują się na zakup mieszkania na kredyt, systematycznie spadał od 2020 roku. W 2022 roku odsetek ten był rekordowo niski z powodu wysokich stóp procentowych. Sytuacja zaczęła się poprawiać w drugiej połowie 2023 roku. Wtedy to 70% wszystkich kredytów hipotecznych udzielano osobom do 35. roku życia. Jednak po zakończeniu naboru do programu „Bezpieczny Kredyt 2 proc.” udział młodych kredytobiorców ponownie spadł do około 50%.
Przyczyny Oczekiwania na Kredyt na Start
Przyczyn tego spadku jest kilka. Po pierwsze, wysokie oprocentowanie kredytów hipotecznych w Polsce, które jest najwyższe w Unii Europejskiej. Po drugie, część młodych osób mogła już zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe w lepszych warunkach kredytowych w drugiej połowie 2023 roku. Trzecia i najbardziej prawdopodobna przyczyna to oczekiwanie na uruchomienie „Kredytu na Start”. Młodzi ludzie liczą na to, że rządowy program poprawi ich szanse na zakup mieszkania na lepszych warunkach, nawet jeśli ostatecznie program będzie nieco zmodyfikowany.
Wątpliwości Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej
Artykuł z bankier.pl opisuje stanowisko Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR), które przed wprowadzeniem nowych programów popytowych, takich jak „Kredyt na Start”, chce dokładnie zbadać efekty „Bezpiecznego Kredytu 2 proc.”. MFiPR zwraca uwagę na potrzebę analizy, jak ten program wpłynął na obciążenie budżetów kredytobiorców. Szczególnie tych, którzy równocześnie wynajmują i spłacają kredyt.
Ministerstwo chce również wiedzieć, jak „Bezpieczny Kredyt 2 proc.” wpłynął na rynek najmu. Obecnie obserwuje się, że najem staje się tańszy niż zakup mieszkania na kredyt, co nie dotyczy osób korzystających z programu BK2 proc. Zrozumienie, czy program powoduje odpływ najemców do własności, jest kluczowe dla oceny jego skutków.
Długoterminowe efekty programu Kredyt na Start
MFiPR zwraca uwagę na brak badań dotyczących częstotliwości i przyczyn zmian mieszkań w Polsce. Wspomina również o negatywnym wpływie programu „Rodzina na swoim” na dzietność. Brak możliwości zmiany mieszkania zniechęcał rodziny do posiadania większej liczby dzieci. Takie badania są niezbędne, aby zrozumieć, jak nowy program „Kredyt na Start” może wpłynąć na rynek mieszkaniowy w długiej perspektywie.
MFiPR również podkreśla, że decyzja o nowym programie dopłat do kredytów nie powinna być podjęta bez odpowiedzi na te pytania. W związku z tym, ministerstwo podtrzymuje stanowisko, że na obecnym etapie prac należy skupić się jedynie na części programu dotyczącej kredytu na partycypację lub wkład mieszkaniowy w SIM/TBS.
Perspektywa Zainteresowanych Kredytem
Artykuł z tvn24.pl przedstawia perspektywę osób, które liczyły na „Kredyt na Start”. Wielu z nich jest rozczarowanych opóźnieniami w uruchomieniu programu. Obawiają się oni, że nowy program tanich kredytów może w ogóle nie zostać wprowadzony. Dla niektórych, fiasko programu jest jednak korzystne, ponieważ spowodowałoby to spadek cen mieszkań, co umożliwiło im zakup własnego lokum.
Obawy o Wzrost Ceny Nieruchomości
Eksperci ostrzegają, że wprowadzenie „Kredytu na Start” może spowodować wzrost cen mieszkań. Podobnie jak miało to miejsce w przypadku „Bezpiecznego Kredytu 2 proc.”. Ekonomista Adam Czerniak z tvn24.pl zauważa, że program ten przyczynił się do wzrostu cen nieruchomości, co w efekcie zmniejszyło korzyści dla kredytobiorców. Jego zdaniem, „Kredyt na Start” może mieć podobny efekt, z korzyścią dla banków i deweloperów, a nie dla przeciętnych nabywców.
Przeciwnicy Programu
Program ma również swoich przeciwników w koalicji rządzącej. Szymon Hołownia, lider Polski 2050, zapowiedział, że jego ugrupowanie nie wesprze projektu. Podobnie negatywnie oceniana jest przez Lewicę oraz Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Wskazują oni na potencjalne negatywne skutki programu, takie jak niewspółmierny wzrost cen mieszkań.
Podsumowanie
„Kredyt na Start” jest obecnie jednym z najbardziej dyskutowanych tematów na polskim rynku nieruchomości. Z jednej strony, młodzi ludzie czekają na uruchomienie programu, licząc na poprawę swoich szans na zakup własnego mieszkania. Z drugiej strony, istnieją poważne obawy, że program może przynieść więcej szkód niż korzyści, prowadząc do dalszego wzrostu cen nieruchomości i nierównego dostępu do mieszkań.
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej słusznie postuluje, aby przed wprowadzeniem nowego programu dokładnie zbadać efekty „Bezpiecznego Kredytu 2 proc.” oraz przeanalizować potencjalne skutki nowego programu. Tylko w ten sposób można uniknąć powtórzenia błędów z przeszłości i zapewnić, że „Kredyt na Start” rzeczywiście pomoże młodym Polakom w zakupie własnego mieszkania, zamiast jedynie napędzać zyski deweloperów i banków.
Przyszłość „Kredytu na Start” pozostaje niepewna, a jego los zależy od dalszych analiz i decyzji politycznych. Mimo wszystko, rynek nieruchomości będzie bacznie obserwował rozwój sytuacji, mając nadzieję, że ostateczne rozwiązania będą korzystne dla wszystkich zainteresowanych stron.